پزشکی

هزینه طب کار و معاینات پزشکی طب کار

با توجه به سوالات مراجعه کنندگان به مراکز طب کار در مورد هزینه طب کار برای انجام معاینات بدو استخدام و آزمایشات ادواری تامین اجتماعی در این مقاله قصد داریم مروری اجمالی داشته باشیم بر هزینه های انجام معاینات طب کار 

همانطور که در مطالب قبل عنوان شد افراد با توجه به نیاز های شغلی خود برای انجام آزمایش های بدو استخدام، یا دوره ای و … باید به مراکز تخصصی طب کار تامین اجتماعی جهت انجام این معاینات مراجعه نمایند.

پرداخت این هزینه ها بنا به قانون تامین اجتماعی بر عهده کارفرمای فرد شاغل یا در مرحله استخدام می باشد. در این متن نحوه محاسبه و پرداخت هزینه های طب کار، انواع آن و اینکه چه هزینه ای دقیقا در مورد انجام چه معاینه ای محاسبه گردیده است بصورت جزئی و بر طبق مصوب هیئت وزیران را شرح خواهیم داد. هزینه های طب کار هر ساله طبق تعرفه اعلام شده توسط مراجع به تصویب رسیده و ابلاغ می گردد.

بیشتر بخوانید: آزمایشات دوره ای طب کار شامل چه مواردی است؟

پاسخ استاد کرم بیگی به این سوالات

1- به موجب ماده 90 قانون تامین اجتماعی کارفرما مکلف است قبل از به کارگماردن کارکنان ترتیب معاینه پزشکی آن ها را بدهد. با توجه به تکلیف کارفرما در این ماده طبعا هزینه معاینات بدو استخدام بر عهده کارفرماست .

2- ازسوی دیگر بر طبق ماده 92قانون کار و ماده 88 قانون تامین اجتماعی کارگرانی که به لحاظ شغل در معرض بروز بیماری های ناشی از کار قراردارند باید با هزینه کارفرما حداقل سالی یک بار مورد معاینه و آزمایشات پزشکی قرار گرفته و در پرونده آنان منعکس شود , لذا طبیعتا هزینه معاینات دوره ای نیز بعهده کارفرما قرار دارد.

مدارک لازم معاینات بدو استخدام

← معرفی نامه از کارگزینی

← عکس ۴*۳ دو قطعه

← کارت پایان خدمت به همراه کپی آن

← شناسنامه و کارت ملی به همراه کپی آن ها

← ناشتایی بمدت ۱۲-۱۰ ساعت جهت انجام آزمایشات در اول صبح

← به همراه داشتن عینک در صورت استفاده

معاینات بدو استخدام چیست ؟

هدف از انجام معاینات پزشکی در مورد متقاضیان استخدام (معاینات طب کار) عبارتست از به حداقل رساندن میزان شیوع و شدت حوادث و بیماری‌های شغلی به واسطه ایجاد تطابق منطقی بین توانائی­های روحی و فیزیکی شاغل و نیازهای حرفه ای مورد نظر. به عبارت دیگر بدین طریق فرد متقاضی با توجه به توانائی­های روحی و فیزیکی در کاری گمارده می­‌شود که دارای نیازهای متناسب با توانائی ­های او باشد.

این معاینات بر اساس ماده ۹۰ قانون تامین اجتماعی جهت تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی قرار گرفتن شاغل الزامی است.

اجزاء معاینات پیش از استخدام عبارتند از:

معاینات پزشکی قبل از استخدام شامل بررسی وضعیت سلامت عمومی و بررسی توانائی­های عملکرد فرد با توجه به سابقه طبی، تاریخچه شغلی و معاینه بالینی.

در صورتی که پس از استخدام مشمولان قانون، معلوم شود که نامبردگان در حین استخدام قابلیت و استعداد کار مرجوع را نداشته و کارفرما در معاینه پزشکی آن‌ها تعلل کرده است و در نتیجه بیمه‌شده دچار حادثه‌ شده و یا بیماری او شدت یابد، سازمان تامین اجتماعی مقررات قانونی را درباره بیمه‌شده اجرا و هزینه‌های مربوط را طبق ماده ٥٠ قانون تامین‌اجتماعی از کارفرما مطالبه و وصول خواهد کرد.

مهمترین اهداف معاینات پزشکی پیش از استخدام عبارتند از :

– تعیین قابلیت جسمی، روانی کارگر برای کار مورد نظر – حفظ سلامت سایر کارگران – حفظ صنعت و سرمایه – تعیین اختلالات و عوارض قبلی کارگر و ثبت در پرونده وی – کشف بیماریهای قابل سرایت کارگر و جلوگیری از انتشار آنها بویژه در افرادی که با مواد غذایی سروکار خواهند داشت – تشکیل پرونده پزشکی و استفاده از آن در مراجعات بعدی کارگر – آشنا شدن به روحیات کارگر و اطلاعات بهداشتی وی

روش انجام معاینات قبل از استخدام

گرفتن شرح حال متقاضی : شامل سوابق فردی و خانوادگی از نظر ابتلا به بیماریها و مشاغل قبلی وی

ثبت عوامل زیان آور در فرم معاینات بر اساس گزارش بازدید از مراحل و محیط کار توسط کارشناس بهداشت حرفه ای

معاینه اندامها : معاینه عمومی دستگاههای قلب و عروق، ریه ها، کلیه ها، اعصاب، چشم و گوش که توسط “پزشک عمومی دوره دیده طب کار” انجام میشود.

درخواست انجام آزمایشهای پاراکلینیک مورد نیاز بر اساس نوع مواجهه شاغل: شامل آزمایش خون و ادرار از نظر قند، چربی، عفونت، نوارقلب و در برخی موارد بسته به نوع شغل عکسبرداری از قفسه سینه و ستون فقرات، سنجش میزان شنوائی و تست عملکرد ریوی.

معاینه های دوره ای و هدف های آن

معاینات دوره ای معایناتی هستند که در دوره های زمانی خاص با فاصله های معین جهت نیل به اهداف زیر صورت می گیرد :

1. تشخیص زود رس بیماری ها و عوارض ناشی از کار

2. درمان به هنگام و جلو گیری از بیماری های شغلی

3. پیشنهاد برای تغییر شغل و یا محدود ساختن کار کارگران بیمار

4. جلوگیری از انتقال و پخش بیماری های واگیر

5. پیشگیری از بروز بیماری های حرفه ای در افرادی که کار همانند دارند

6. بررسی اثرات عوامل زیان آور محیط کار بر روی کارگران

7. ارزشیابی روش های پیشگیری و ایمنی

دلایل گرفتن نوار قلب

دلیل اول

هنگامی که فشار خون خیلی بالا می رود برای اینکه قلب از عهده ی افزایش بار تحمیل شده  برآید قلب بزرگ می شود و این عمل منجر به افزایش ولتاژ در الکتروکاردیوگرام می شود و شاخص غیر مستقیمی از اندازه قلب را فراهم می کند.

وقتی شخصی مبتلا به هایپرتروفن بطن چپ باشد، میبایست  جهت درمان فوری فشار خون بالا، فشار خون خود را پایین بیاورد. چون این عارضه نمایانگر این مطلب است که عضله قلب تحت فشار شدیدتری قرار دارد تا بتواند همراه با افزایش غیر طبیعی فشار خون، خون را به همه نقاط بدن تلمبه کند.

دلیل دوم

گرفتن نوار قلب یا الکتروکاردیوگرام، نشان دادن تغییراتی مانند تنگ شدن یا مسدود شدن سرخرگ های کرونر است که خون را به قلب می رسانند. اگر این تغییرات در سرخرگ ها ایجاد شوند عارضه ای را به وجود می آورند که این عارضه در بعضی افراد مبتلا به آنژین یا سینه درد مشاهده می شود.

حتی اگر هیچ نشانه بیماری آنژین در شما وجود نداشته باشد و یا هیچ دلیلی نداشته باشید که فکر کنید که سکته قلبی  در شما عارض شده است، با این حال ممکن است در نوار قلبی شما تغییرات ایسکمی مشاهده شود. این تغییرات بسیار مهم بوده و باید مورد توجه قرار گیرند.

بیماری های شغلی

بیماریهای شغلی بیماریهایی هستند که به دلیل خصلت کار و در محیط کار که دارای عوامل زیان آور اثرگذار بر سلامت شاغلین هستند بوجود می آیند خصوصیت بیماری های شغلی قابل اندازه گیری و قابل کنترل بودن آنها می‌باشد.

علیرغم اینکه بنظر می رسد اینگونه بیماریها از شیوع کمتری نسبت به سایر بیماریها برخوردارند، شواهد نشان دهنده آن است که گروه عظیمی از افرادی که به نوعی شاغل محسوب می شوند (خصوصاً در کشورهای در حال توسعه) مبتلا به اینگونه بیماریها هستند. بیماریهای شغلی در صورت بروز و ابتلا می‌توانند فرد مبتلا را ناتوان از انجام فعالیت ها نمایند. بروز بیماریهای شغلی می تواند بر اساس دو عامل پیشگیری کننده کاهش یابد :

کنترل و ارزیابی مداوم عوامل زیان آور در محیط کار

معاینات قبل از استخدام و معاینات دوره ای

بیماریهای شغلی در صورت تشخیص زودرس در مراحل اولیه قابل پیشگیری و کنترل است.

یکی از مهمترین و اساسی ترین برنامه های پیشگیری از بروز بیماری ها و حوادث ناشی ازکار در هرکشوری که به عضویت سازمان بین المللی کار و بهداشت جهانی درآمده انجام معاینات پزشکی جهت افراد شاغل میباشد. در کشور ایران سازمان تامین اجتماعی به عنوان مهمترین و عظیم ترین سازمان حمایت کننده از نیروی کار و تولید در برابر آسیب های گوناگون ازجمله آسیب های ناشی از ابتلا به بیماری ها و حوادث ناشی از کار، قانونا موظف شده تا تسهیلاتی را جهت ارائه خدمات مربوط به معاینات پزشکی شاغلین بیمه شده در مجموعه کلینیک های طب کار ایجاد نماید.

هدف از انجام معاینات پزشکی در مورد متقاضیان استخدام (معاینات طب کار) عبارتست از به حداقل رساندن میزان شیوع و شدت حوادث و بیماری‌های شغلی به واسطه ایجاد تطابق منطقی بین توانائی­های روحی و فیزیکی شاغل و نیازهای حرفه ای مورد نظر. به عبارت دیگر بدین طریق فرد متقاضی با توجه به توانائی­های روحی و فیزیکی در کاری گمارده می­‌شود که دارای نیازهای متناسب با توانایی ­های او باشد.
اين معاينات بر اساس ماده ۹۰ قانون تامين اجتماعي جهت تحت پوشش بيمه تامين اجتماعي قرار گرفتن شاغل الزامي است.

یکی از شناخته شده‌ترین و رایج ترین انواع معاینات شغلی، معاینات دوره ای (periodic examination) می‌باشد. این نوع معاینات که نوعی از پیشگیری ثانویه است، با فواصل زمانی معین ( اغلب یکساله ) انجام می‌شوند. انجام دوره ای این معاینات به منظور تامین دو هدف اصلی و عمده می‌باشد:

_شناسایی اولیه و زود هنگام شاغلینی مشکوک به بیماری‌های ناشی از کار در مراحل اولیه وقابل درمان.
_انجام Fitness for Work در شاغلینی که شرایط محیط کار بر روی بیماری آنها تاثیر سوء بر جای می‌گذارد.

پس از انجام معاینات بدو استخدام توسط کارگر و یا کارمند استخدام شده ، از این پس طبق ماده 92 قانون کار، کارفرما ملزم به انجام معاینات دوره ای کارگران و کارمندان خود حداقل سالی یکبار می باشد. طی انجام این معاینات روند سلامت شغلی کارگران و کارمندان باتوجه به مخاطرات محیطی کار مشخص میگردد و اجازه ادامه کار در شغل مربوطه توسط پزشک متخصص طب کار صادر میگردد.

مرکز تخصصی طب کار برزویه مجری معاینات استخدام: معاینات بدو استخدام، معاینات دوره ای، معاینات مشاغل خاص، تعیین محدودیت شغلی، ارزیابی توانایی برگشت به کار، ارائه مشاوره و تعیین ارتباط شغل با بیماری، انجام و تفسیر پرسشنامه های تخصصی شغلی

در واقع مذاکره با کارشناس بهداشت حرفه ای و معاینات بالینی باید با فواصل منظم در طول دوره استخدام طبق یکی از استاندارد های محلی، ایالتی یا فدرال قابل اجرا انجام شود، اگر استانداردی موجود نبود و مخاطرات در حد مینیمم بود باید معاینات با فواصل 3 تا 5 سال یا با توجه به توصیه یک پزشک طب کار با تجربه انجام گردد. اگر علائم مربوط به مواجهه با آلاینده در کارگر تشدید شد، انجام معاینات پزشکی ضرورت دارد. بررسی و مذاکره درباره تاریخچه پزشکی، محیطی و حرفه ای، معاینات بالینی و تست های آزمایشگاهی و فیزیولوژیکی منتخب که هنگام قبل از استخدام انجام شده بایستی در هنگام تغییر شغل یا پایان قرارداد برای تعیین وضعیت سلامتی کارگر در هنگام پایان استخدام وی نیز تکرار گردد. هر گونه تغییرات در وضعیت سلامتی کارگر بایستی با شاخص های سلامتی جمعیت مرجع مقایسه گردد.

ادیومتری (سنجش شنوایی) چیست؟
آزمایشی است که طی آن میزان حساسیت شنیداری فرد اندازه گیری و ثبت میشود. برام انجام این تست ، از فرد خواسته میشود که درون یک اتاقک عایق صوتی بنشیند و پس از آنکه هدفون به شکل صحیحی روی گوشها قرار گرفت ، باید به محرک های صوتی که در فرکانس ها و شدت های مختلف و به صورت کاملا مجزا در هر گوش ارائه میشوند ، پاسخ دهد. فرد آزمایش شونده باید به صداهای بیپ (beep) مانندی که به طور مجزا از هرگوش پخش میشود با دقت گوش کند و پس از شنیدن هرکدام از آنها دکمه پاسخ را فشار بدهد تا منحنی آستانه های شنوایی ( ادیوگرام) برای هر گوش ثبت شود.  

کاربرد های شنوایی سنجی
۱) ارزیابی میزان شنوایی برای افرادی که احساس میکنند کاهش شنوایی داشتند. 
۲) مشخص نمودن نوع و میزان کاهش شنوایی 
۳) غربال نوزادان و کودکانی که امکان دارد به دلیل کاهش شنوایی افت شدید یادگیری داشته باشند. 
۴) غربال کم شنوایی در افراد دارای مشاغل پر صدا برای محافظت بیشتر یا مشخص کردن عوارش دارو های خاص مثل جنتامایسین.  

آمادگی قبل از انجام اودیومتری و روش انجام کار
تلفن همراه خودرا قبل از ورود به واحد خاموش نمائید.
عینک خود را بردارید.
از جویدن آدامس پرهیز نمائید.
گوشی را مطابق راهنمایی تکنسین بر روی گوش و به طور مناسب قرار دهید.
قبل از شروع سنجش دلیل مراجعه خود،سوابق مصرف دارو وبیماریهای قبلی را ذکر نمائید .
لازم است گوش شما از نظر وجود جرم بررسی و در صورت نیاز به پزشک متخصص جهت شستشو ارجاع داده شوید و سپس مراجعه نمائید.
بدلیل نیاز به سکوت در حین انجام تست سکوت را رعایت فرمائید .
به سخنان کارشناس شنوایی سنجی دقیقا گوش دهی
 روش پاسخ دادن با دکمه و یا اشاره دست را درک نمائید.(در تست شنوایی که در اتاقک آکوستیک انجام میگردد روش پاسخ دادن با دکمه میباشد و در تست تمپانومتری تنها باید ساکت وبیحرکت بمانید )
آزمایشات شنوایی سنجی به درخواست پزشک متخصص مغز و اعصاب – گوش وحلق وبینی و.. انجام میگردد.

اپتومتری چیست؟

اپتومتری (بینایی سنجی) بررسی چشم و ساختارهای مربوط به آن برای کشف اختلالات بینایی و تجویز عدسی‌های مناسب یا دیگر وسایل کمک‌کننده به بینایی یا تمرین‌های چشمی برای جبران کاستی‌های دید است. با توجه به دامنه گسترده رشته اپتومتری، معادل فارسی بینایی سنجی که در واقع ترجمه لغت به لغت اپتومتری است، معادل درستی به نظر نمی رسد. اپتومتریست به عنوان یکی از مراقبین اولیه بهداشت با کمک ابزارها و دستگاه های موجود به بررسی و شناسایی مشکلات بینایی افراد می پردازد. پس از تشخیص نوع و میزان مشکلات بینایی مراجعان، از طریق تجویز وسایل کمک بینایی مانند عینک،‌ لنزهای تماسی و انجام یک سری تمرینات و ورزش های چشمی و دادن توصیه ها و دستورات بهداشتی لازم (درمان های غیر داروئی وغیر جراحی لازم) به کارایی بیشتر سیستم بینایی آن ها کمک می نماید. علاوه بر این اپتومتریست طی معاینات دقیق چشمی در صورت وجود هر گونه اختلال یا بیماری که نیازمند درمان طبی باشد، بیماران را به سایر پزشکان مانند چشم پزشک، متخصصین مغز و اعصاب، داخلی و … ارجاع می دهد. همچنین اپتومتریست قادر است عینک طبی را که تجویز می کند، با رعایت اصول علمی ساخته و ارائه نماید.  

از چه سنی برای معاینه چشم باید مراجعه نماییم؟

بهتر است همه بچه ها قبل از ۶ ماهگی یکبار معاینه شوند و از سن ۶ ماهگی تا ۶ سالگی (سن بحرانی) جهت پیشگیری و درمان تنبلی چشم معاینات سالیانه ضرورت دارد و بعد از آن افرادی که مشکل چشمی خاصی ندارند . میتوانند تا سن ۲۵ سالگی سالی یکبار ، بین ۲۵ تا ۴۰ سالگی ، هر دو سال یکبار و از سن ۴۰ سالگی و شروع پیر چشمی لازم است سالی یکبار معاینات چشم انجام شود. البته این در مورد افرادی می باشد که توصیه پزشکی خاصی در ارتباط با معاینه چشم بصورت کوتاه مدت ندارند . دقت داشته باشید که ظاهر سالم چشم ، دلیلی بر بینایی طبیعی نیست و حتی دید کامل به تنهایی علامت سلامت کامل چشم نیست.  

با دیدن چه علائمی باید به اپتومتریست مراجعه کرد؟

تماشای تلویزیون از فاصله نزدیک، یا نزدیک نگه داشتن کتاب در مواقع مطالعه

انحراف چشم ها

کج کردن سر و یا تنگ کردن چشم ها برای دید بهتر

مالیدن بیش از حد چشم ها در موقع انجام کارهای چشمی

حساسیت شدید به نور

سوزش و اشک ریزش غیر عادی در مواقع کار با کامپیوتر، مطالعه یا تماشای تلویزیون

اجتناب یا عدم علاقه یا خواب آلودگی هنگام انجام کارهایی که نیاز به دید دقیق نزدیک (مطالعه ، نقاشی …) یا دید دور (رانندگی، تماشای تلویزیون و…) دارند

شکایت از سردرد و خستگی چشم ها

چشم درد و پر خونی چشم ها

دو تا دیدن اشیاء ، گم کردن خطوط و عدم تشخیص صحیح فاصله ها

تاری دید بصورت گهگاه یا مداوم در فواصل نزدیک یا دور

خستگی چشم ها و پلک زدن